2011 Uludere katliamı: 29 Aralık 2011. http://yalnizdegilsinvan.wordpress.com

13 Ağustos 2009 Perşembe

Aristo Mantığı

Öncelikle Aristo mantığı nedir, bilmeyenler için gelsin. (1.58'e gidiniz videoda)
Sonralıkla, bunun futbol yerine siyasette kullanılışını görelim (haber Milliyet'ten):
"AK Parti’li Fırat, “‘Ne mutlu Türküm diyene’ bir ırkı ifade etmiyor deniyor. O zaman ‘Ne mutlu Kürdüm diyene’ diyelim ama olmuyor. Demek ki Türk kelimesi bir ırkı ifade ediyormuş” [demiş.]
Şimdi, Fırat'ın demek istediği, eleştirdiği şeye katılınır, katılınmaz orasını bilemem. Fakat Fırat'ın söylemi; gavurların "begging the question", daha da gavurların "petitio principii", biz Türklerin kabaca "Aristo Mantığı" diye adlandırdığı, en temel mantık hatalarından birisine güzel bir örnek.
Açıklama: "Ne mutlu Türküm diyene!" sözünü herkesin söylemesi gerektiğini savunanlar, zaten Türk'ün bir üstkimliği, bir milleti ifade ettiğini; bu millet tanımında Kürt'ün de bulunduğunu, bu yüzden "Ne mutlu Kürdüm diyene!" demenin bölücü olacağını söylüyorlar. Bu yüzden karşı çıkıyorlar bu söyleme. Temel argüman ırk değil, millet argümanı.
Peki Fırat ne yapıyor? Önce söyleme itirazını tanımlıyor, sonra kendi itirazı üzerinden örneklemeye gidiyor, kendi itirazı üzerinden sunduğu örnek geçersiz olunca söylemi tümden yok sayıyor. İki kısım da inceleyelim sözünü:
1. "Ne mutlu Türküm diyene!" denirse, "Ne mutlu Kürdüm diyene!" de denebilir.
Böylece Fırat, Türk ve Kürt'ü aynı olgu olarak tanımlamış olur. Milletse millet, ırksa ırk.
2. "Öyle denemezse, demek ki Türk ırkmış." dediğinde, Türk'ün ırk olduğu Kürt'ün ırk olduğu üzerinden tanımlanıyor. Türk'ün millet olarak tanımlanmasını, Kürt'ü millet olarak tanımlamadığı için yok sayıyor. Türk'ü ırk olarak tanımlayan "onlar" değil, kendisi oluyor.
Kısaca, o sözde millet değil de ırka gönderme olduğunu, bizzat kendi argümanı üzerinden kanıtlıyor; karşı tarafın argümanını çökertmeden aslında çökertmiş gibi yapıyor.
Fırat'ın sözlerini, bir çoğunluk grubu ters çevirip de kullanabilir, bu açıdan tehlikeli de. Mesela "Kendileri söylediler Kürt'ün ırk olduğunu, ırkçılığı kendileri yapıyorlar." denebilir. Ya da, bu mantıkta ilerlersek, KKK lideri
"Zenciler aptaldır." demek ırkçı ifade deniyor. Onlar da "Beyazlar aptaldır." deyince ırkçılık yapıyorlar. Ona niye ses çıkmıyor? O zaman biz de ırkçı değiliz.
diye bir savunma geliştirebilir gayet.
Yani, bu tür açılımları yaparken, argümanları ileri sürerken iki defa düşünmek lazım, onu diyorum.

10 yorum:

Everfever dedi ki...

"Beyazlar aptaldır" söylemi de "zenciler aptaldır" söylemi kadar ırkçı bir söylemdir. Ayrıca felsefe mezunu biri olaral Aristo mantığının bu kadar ayaklar altına alınmasını ve petitio principii ile eş tutulmasını ayıplarım.

Sonrasında "Ne mutlu Türküm diyene" lafında, Türklüğün ırkı değil milleti belirttiğini söylemek sözcüğün anlamını bozmaktır. Ne güzel ya, Türk kelimesi hem ırkı hem milleti hem dini (İsmet Özel'e göre) belirtiyor. Zaten bütün dünya Türk anasını satayım. Biz boşuna konuşuyoruz. Türk, Kürt, Arap, Alman, Rus vs. sözcüklerinin hepsi bir ırkı tanımlar. Sen belirli bir ırkı tanımlayan bir sözcüğü alıp bir ülkede yaşayan ırkların hepsine giydirmeye çalışırsan kimisine bol gelir, kimisine dar. One size fits all değildir bu.

semioticus (shelbyl) dedi ki...

1. Petitio principii ile Aristo mantigi ayni sey degil tabii; fakat video'yu da koyduk ki uste, ne demek istedigimiz anlasilsin. Petitio principii'nin Turkcesi nedir dayi diye sorarlar adama sonra. Aristo mantigi, gayet de yanlis anlasilmis; fakat bu sebepten dolayi anlatilmak isteneni anlatan bir kavramdir.

2. "Türk, Kürt, Arap, Alman, Rus vs. sözcüklerinin hepsi bir ırkı tanımlar."

a) Cok cok iddiali bir laf. Oncelikle "irk", "millet", "etnik koken" vs. ne demek; bunlarin ayrimini iyi yapmak lazim.

b) Senin bu argumanin, "Kurt irksa Turk de irktir." tezini "Ne mutlu Turk'um diyene"ye yedirmekten daha tutarli bir argumandir. Benim elestirim de bu zaten.

semioticus (shelbyl) dedi ki...

3. "Zenciler aptaldir" ile "beyazlar aptaldir"i ayni kefeye koymuyorum ben. "Beyazlar aptaldir."a niye ses cikmiyor? sorusunu soruyorum KKK lideri adina. Ki "politik dogruluk" kuresinde, supremasist bir eleman bu soruyu sorarak gayet propaganda yapabilir mi? Bence yapar, yapiyor da netekim.

Everfever dedi ki...

Ben gerçekten anlayamadım senin demek istediğini. Daha doğrusu kafam bayaa karıştı.

Yanlış anladıysam düzelt beni:
Şimdi Türk kelimesinin iki anlamı var. Birincisi bu topraklarda yaşayan Arap, Kürt, Gürcü, Türk, Ermeni, Yahudi vs. ırklarından (veya etnik kökenlerinden, her ne zıkkımsa) birini belirtir. İkinci anlam ise bu topraklarda yaşayan herkesi belirtir, ulusun adıdır. Biri ırk, diğeri millet, bu mudur?

Yani içinde x, y, z, c, ve b elementlerini barındıran kümeye C kümesi diyoruz.

Şu halde, tüm adını söylemektense Ak partili Fırat demek daha kolay olan şahıs "Ne mutlu C'yim diyene’ kümenin sadece bir elementini ifade etmiyor deniyor. O zaman ‘Ne mutlu Y'yim diyene’ diyelim ama olmuyor. Demek ki C kelimesi kümenin bir elementini ifade ediyormuş" demiş. Sen de bunun bir petitio principii olduğunu iddia ediyorsun. Bu mudur?

egiboy dedi ki...

"Türk" dendiği zaman benim anladığım "Amerikalı" (Zencisiyle beyazıyla bir bütündür Arizona!) gibi bir şey.

"African American" -> "American" gibisinden bir özelden genele gidiş kabul görebilirken "Kürt (asıllı) Türk" -> "Türk" geçişinin tepki çekmesi benim nezdimde art niyetli bir tavırdır. Milli Eğitim tedrisatının "Ben Türk'üm, dinim cinsim uludur" motifleriyle bezeli olmasının da mutlaka bu tepkide biraz olsun payı vardır tabii ama öğrencinin de şüphecisi makbuldür yahu.

Türk ırkı olarak tanımlayabileceğimiz bir olay var idiyse de Oğuzlar/herkimseler Orta Asya'nın içlerinde yaşayan insanlardan Kavimler Göçü haritasındaki okları oluşturan piksellere dönüştükleri anda Türk olarak tanımlanabilir/ayrıştırılabilir olma niteliklerini kaybetmişlerdir herhalde.

semioticus (shelbyl) dedi ki...

Soyut aciklama:

Evet, ama Y'nin tanimi uzerinde anlasmiyoruz. "Ne mutlu Y'yim diyene" demek, C'nin butunselligini reddetmek anlamina geliyor; o yuzden "Ne mutlu y'yim diyene" diyemiyoruz. C (Turk milleti) kumenin bir elementini ifade etmiyor, x,y (Kurt zikkimi),z ve c (Turk zikkimi) bir araya geldiginde C'yi olusturuyor. y'yi bu tanimdan "irk" olarak cikarmak demek, C'nin anlamini otomatikman degistirmek demek. Sen y'yi "irk" olarak tanimlayip cikartirsan, C zaten c'ye indirgenir. y'yi Y olarak tanimlarsan (Kurt halki, milleti vs. "irk" harici herhangi bir kavram), farkli bir tanim getirmis olursun, o zaman arguman gecerli olur.

Daha somut aciklama cabasi:

"Ne Mutlu Turk'um Diyene" sozunu savunan birisi; bunun Ataturk milliyetciligi dahilinde soylenmis bir soz oldugunu, Turkiye'de yasayan Turk milletinden bahsettigini savunacaktir.

Firat buna karsi cikiyor. Diyor ki, "madem oyle, ne mutlu Kurt'um diyene diyelim! Hah diyemedik, demek ki Turk irk imis."

Ben de diyorum ki, insanlarin "Ne Mutlu Kurt'um Diyene" lafina tepki gostermesi, Turk lafina verdikleri butunleyici, ustkimliksel onemi baltalamasi. Yani illa ki Turk'u "irk" olarak gormelerine gerek yok ikinci soze karsi cikmalari icin.

Eger Firat "Ne Mutlu Turk'um diyene" hakki kadar "Ne Mutlu Kurt'um diyene" hakki da vardir'i savunsa, o zaman farkli. Su haliyle Firat'in yaptigi, "ikinciyi diyemiyorsak ilkinin anlami da ikinci gibidir" gibi bir varsayim, ki bence bu, Turk'u, Kurt vasitasiyla irk olarak tanimlayip, sonra da "Aha iste irkci" demek. Bu sebepten "petitio principii" oluyor.

Anlatabildim mi?

semioticus (shelbyl) dedi ki...

Dipnot: Turk'e, tarihsel surecte "irkci" bir anlam yuklenmistir, yerine "Turkiyeli" denmelidir bence. Fakat Firat'in argumani yanlis diyorum ben hala.

Everfever dedi ki...

@egiboy: Amerikanlık daha önce var olan bir ırka, millete ait olmadığı için çalışıyor. Aynısını İngilizle dene. UK'de yaşayan bir şahıs rahatlıkla Irish asıllı British'im diyebilir, ama Irish asıllı İngilizim demez. Neden? Çünkü en barizinden adam Anglo-Sakson kökenli değil, kelt kökenli. Söz konusu kişinin de İngilizim demeyi reddetmesi bence hiç de art niyetli değil.

@şelbil: Ben de bunu diyorum. Ama Y'nin tanımı üzerinde değil, C'nin tanımı üzerinde anlaşamıyoruz. C diye bir şey aslında yok. c var. c'yi istediğin kadar kapital yaz, bu artık bambaşka bir şey oldu de, C yine de c'dir. (örneğin istediğimiz kadar "İngilizlik artık bütün UK'yi temsil eder, Irish de İngilizdir, İskoç da." diyelim. İngiliz'in çatı unsuru olduğunu söyleyelim, ingiliz kelimesi bir etnik kökeni belirtmeyi bırakmaz. Bu sadece irish, iskoç ve gal kökenlileri yok saymak olur.) y'nin ve c'nin yerine bir A konulacak olursa (mesela British veya Türkiyelilik) problem çözülebilir.

Ben de Ak partili Fırat'ın sözlerini, "Siz istediğiniz kadar C'nin c'den bağımsız olduğunu, c'den üstte olduğunu söyleyin, bu işe yaramaz. C aslında c'dir." olarak anlıyorum. Fakat evet, bu söylem hakkaten de Aristo mantığıdır. Çünkü Aristo a'nın a, c'nin de c olduğunu söyler. Asla c=c,x,y,z,b demez :)

anna dedi ki...

Bence bu sorun çok daha basit, çok karışık bir mantıkla anlatmak hiç lazım değil. Yani ırk konusunda bence Shelbyl haklı olabilir - "ne mutlu Kürdüm diyene" diyemezsin ama (sadece?) ırk ifadesi olduğu için değil. Ne için? Çok ünlü, çok sevilen Türk milliyetçiliğini gösteren bir söze karşı söylediğin için.

"Ne mutlu Kürdüm diyene" derken asıl demek istediğin şey "Ben kendimi Türk olarak tanımlamıyorum,öyle tanımlamak istemiyorum. Türk yerine başka bir kimlik seçiyorum," diyorsun. Irk mı, başka bir şey mi, o hiç önemli değil. Önemli olan şey orijinal sözü reddetmek, "o benim sözüm değil, kabul etmiyorum" demek. Sadece Kürt olduğundan gurur duyduğunu söylemek yetseydi, "Ben Kürdüm! Ne kadar güzel!" diyip mutlu olabilirdin, ve aynı tartışma olmazdı. Ama o sözü direk kullandığın zaman otomatik olarak karşıtçı olarak gösteriyorsun kendini. İkisi de olmaz diyorsun. Yani "Ne mutlu sadomazoşistim diyene" aynı durumu yaratır bence.

semioticus (shelbyl) dedi ki...

Anna'ya buradan tesekkurlerimi sunuyorum; benim karmakarisik ettigim seyi daha basit anlattigi icin.

Everfever: Bak abi, sen Firat'in sozlerini oyle anliyorsun da, Firat oyle demiyor yahu. Senin oyle yorumlamanin sebebi, senin (ve benim) dogrunun oyle olmasi. Yani bence adam "dogru" soyluyor, cunku demek istedigini biz kendi "fikrimizce" anliyoruz. Ama arguman bence sonuna kadar yanlis. Neyse, anlasamayacagiz. :)
-----------------------------------
Ayrica dun baktim da, petitio principii galiba ilk Aristo tarafindan dillendirilmis. Dunya kucuk.